Prepatellaire bursitis

Een bursitis is een ontsteking van een bursa (slijmbeurs) rondom de knie. Wanneer een slijmbeurs ontstoken raakt, voornamelijk door overbelasting, repetitief/direct trauma of infectie met bacterie (septische bursitis), veroorzaakt deze lokale pijn en meestal ook beperking in de mobiliteit van de knie.
De behandeling is voornamelijk symptomatisch met aandacht voor preventie om recidieven te vermijden.

vraag

Een bursa is een kleine, met vocht gevulde structuur die de wrijving tussen enerzijds de botten en de pezen en anderzijds de huid beperkt. Ze laten een vlotte beweging van de huid over de onderliggende anatomische structuren toe en zorgen voor extra schokdemping bij direct contact. Rondom de knie zijn 4 belangrijke slijmbeurzen (Suprapatellair, prepatellair, infrapatellair en thv de pes anserinus (aanhechting van de hamstringpezen, figuur 1).
Er wordt gesproken van een bursitis wanneer een slijmbeurs ontstoken geraakt. Deze ontsteking kan het gevolg zijn van verschillende oorzaken, al is overbelasting door repetitief en langdurig druk op de slijmbeurs de meest voorkomend.
Personen die veel geknield zitten op een harde ondergrond, zoals vloerders, schrijnwerkers, loodgieters, zijn gevoelig aan een dergelijke ontsteking. Een bursitis kan het gevolg zijn van een direct trauma op de slijmbeurs, wat meer voorkomt bij contactsporten. Een septische bursitis is een bacteriële infectie van de slijmbeurs, waarbij een bacterie door een letsel van de huid in een slijmbeurs geraakt.

vraag

Het klachtenpatroon is sterk afhankelijk van welke slijmbeurs er geïnfecteerd is, mede als de onderliggende oorzaak.
Meest voorkomende klachten zijn toegenomen zwelling en pijn bij direct contact op de ontstoken slijmbeurs. Soms is er sprake van toegenomen warmte over de aangetaste bursa.
Men moet bedacht zijn voor een septische bursitis wanneer er drainage (lekken) van etter en algemene symptomen zoals koorts en malaise.

vraag

Anamnese
- Bevragen hoe de klachten ontwikkelden
  - over een lange periode, na een trauma of eerder acuut (uitsluiten van een septische bursitis)
- Navragen of patiënt veel op de knieën zit
Klinisch Onderzoek
- Inspectie
  - Opzetting/zwelling ter hoogte van het kniegewricht
    - Er kan vergeleken worden met het contralaterale kniegewricht
  - Uitsluiten van drainage van etter
- Palpatie
  - Toegenomen warmte over de zwelling
  - Gevoelige/pijnlijke palpatie van de zwelling
- Evaluatie van de mobiliteit van de knie
- In zeldzame gevallen zal er een punctie van de slijmbeurs plaatsvinden
  - Wanneer een septische bursitis niet kan uitgesloten worden
Beeldvorming wordt niet standaard gebruikt bij de evaluatie van een bursitis
- Een echografisch onderzoek kan extra informatie verschaffen over de uitgebreidheid van de bursitis

vraag

Wanneer de bursitis de mogelijkheid tot dagdagelijkse activiteiten, werken en sport beperkt.
Een septische bursitis heeft nood aan een acute behandeling, om verdere verspreiding van de infectie in het lichaam te vermijden.

vraag

De initiële behandeling van een aseptische bursitis is steeds conservatief, met de bedoeling om
- De symptomen/klachten te reduceren
- Preventie om een nieuwe episode van bursitis in de toekomst te vermijden
Operatief beleid zal enkel worden besproken in selectieve gevallen
- Uitgebreide bacteriële infectie van de slijmbeurs
- Gefaald conservatief beleid

Niet-operatieve behandeling

Symptomatische behandeling bursitis
- Ijsapplicatie
- Anti-inflammatoire medicatie
  - Lokale applicatie
  - Kuur met perorale NSAID’s
- Compressief verband en kortdurende immobilisatie
- Evacuerende punctie
  - Om de druk/spanning van de bursa te reduceren
Antibioticakuur bij diagnose/vermoeden van een septische bursitis
Preventie
- Gebruik van protectieve kneepads
- Aanpassen van de werkomgeving
  - Vermijden van langdurig knielen
  - Wisselen van houding

Zeldzame behandeling voor een recidiverende/chronische bursitis
- Excisie van de slijmbeurs
Uitzonderlijk bij uitgebreide septische bursitis, waarbij een het resultaat van antibiotica waarschijnlijk onvoldoende zou zijn
- Incisie en drainage van de slijmbeurs
- Steeds gevolgd door een antibioticakuur