Frozen shoulder

Uitleg & behandeling

U wenst informatie over

De frozen shoulder is een aandoening van het schoudergewricht waarbij de schouder stijf wordt.
Het begint met pijn in de schouder, die daarna ook steeds minder beweeglijk wordt.

vraag

Het schoudergewricht

Een gewricht is een 'losvaste' verbinding tussen twee botten: het maakt beweging mogelijk maar houdt die botten tezelfdertijd bij elkaar.
Het schoudergewricht verbindt de bovenarm met het schouderblad en het sleutelbeen. Het is een van de beweeglijkste gewrichten in ons lichaam. Daardoor kunnen we onze armen in allerlei richtingen bewegen en draaien. Een vernuftig samenspel van botten, spieren, pezen, bindweefsel en een elastisch gewrichtskapsel garandeert zowel die beweeglijkheid als de nodige stabiliteit.

vraag

Wat gebeurt er

Frozen shoulder betekent letterlijk: bevroren schouder. Andere namen zijn adhesieve capsulitis en irritatieve capsulitis. Uw schoudergewricht wordt geleidelijk aan pijnlijker en stijver, waardoor u uw schouder en arm steeds moeilijker kan bewegen. Een frozen shoulder ontwikkelt zich niet plots, maar in de loop van maanden. Meestal treedt het in één schouder op, soms kan de andere schouder het later ook krijgen.
De symptomen zijn het gevolg van een verstijving en vergroeiing van weefsels in het gewricht, maar waardoor die processen precies veroorzaakt worden is niet duidelijk. Het gewrichtskapsel wordt rood en stijf. Mensen met suikerziekte of schildklierstoornissen hebben veel meer kans om de aandoening te ontwikkelen en hebben ook meestal een ernstigere vorm.

vraag

Klachtenpatroon

Pijn
- Doffe en diepe pijn. Die pijn wordt geleidelijk erger. In het begin hebt u alleen 's nachts pijn, of bij sommige bewegingen zoals de autogordel nemen, uw haar kammen of uw bh vastmaken. Na een tijdje lokt ook de kleinste beweging met uw arm en schouder de pijn uit. Uiteindelijk doet het zelfs pijn als u het gewricht helemaal niet gebruikt, en maakt bewegen de bestaande pijn nog erger. Meestal is een frozen shouder erg tot heel erg pijnlijk.
Verminderde beweeglijkheid.
- Het schoudergewricht verstijft geleidelijk aan. Uw schouder gaat na enkele weken helemaal vastzitten en u kan uw arm niet meer boven schouderhoogte brengen. Dat is niet alleen het geval wanneer u zelf uw arm probeert te tillen, maar ook wanneer een dokter of kinesist uw arm manipuleert tijdens een lichamelijk onderzoek.Doorgaans zijn er 3 opeenvolgende fasen, die elk gemiddeld 4 tot 6 maanden duren:
  1. Het bevriezen. Tijdens deze fase is de pijn het ergst. U krijgt geleidelijk aan steeds meer pijn en tezelfdertijd wordt de schouder geleidelijk aan minder beweeglijk.
  2. De bevroren fase. De pijn neemt af, stijfheid neemt toe.
  3. Tijdens de dooi gaat het vaak vanzelf weer beter: de pijn neemt verder af en de schouder wordt terug beweeglijker.

vraag

Wie krijgt het

Het komt voor bij ongeveer 2% van de bevolking. Vooral mensen vanaf een jaar of 40 worden erdoor getroffen.
Meer vrouwen dan mannen krijgen het. Meestal zit het aan de arm en schouder die u het minst gebruikt.
Mensen met diabetes hebben vijfmaal meer kans om het te krijgen dan de rest van de bevolking. Als u type I diabetes hebt, is die kans zelfs nog groter. Bovendien is een frozen shoulder bij diabetici of mensen met een schildklierstoornis meestal ernstiger en evolueert hij sneller dan bij de rest van de bevolking. En ze hebben het spijtig genoeg vaker aan beide schouders.

vraag

Diagnose frozen shoulder

Hoe sneller het ontdekt wordt, hoe beter. Maar de diagnose valt niet altijd even snel. Kenmerk van een frozen shoulder is beperking in passieve mobiliteit .
De dokter kan een radiografie en een echografie laten uitvoeren om andere oorzaken uit te sluiten. Is er op die beelden niets te zien, dan is het meestal een frozen shoulder. Andere onderzoeken zoals een NMR-scan zijn meestal niet nodig.

De behandeling hangt af van het stadium waarin de frozen shoulder zich bevindt.

Eerste fase, het invriezen:
- Tijdens het eerste stadium is er voornamelijk pijn. Dit wordt behandeld met ontstekingsremmers, pijnstillers, rust en ijsapplicaties.
- Lukt het daarmee niet, dan helpen twee injecties meestal snel. De injecties bestaan uit een mengsel van lidocaïne - een plaatselijk pijnstillend middel - en cortisone. De eerste injectie wordt gegeven in het gewricht, de tweede in de slijmbeurs, 14 dagen later. Deze fase kan twee tot drie maanden duren.
- GEEN kinesitherapie tijdens het begin van het eerste stadium, mobilisaties doen de ontsteking toenemen.

Tweede fase, de bevroren fase:
- Kinesitherapie wordt pas gestart nadat de pijnlijke faze voorbij is. De kinesitherapeut zal de mobilisatie verbeteren en u het verschil uitleggen tussen scapulothoracale en glenohumerale mobiliteit (zeer belangrijk onderscheid).
  U krijgt ook oefeningen mee die u dagelijks moet uitvoeren.
- Tijdens de tweede fase kan er soms opnieuw pijn ontstaan, te behandelen met pijnstillers en ontstekingsremmers, soms nog een infiltratie. Deze fase kan drie tot zes maanden duren.
  Als de nachtelijke pijn opnieuw toeneemt moet u stoppen met de oefeningen en kinesitherapie.
- Neem contact op met de orthopedist. Als de beweeglijkheid toeneemt en de pijn afneemt, dan gaat u naar de derde fase.
Derde fase, de dooifase:
- Dagelijks rekoefeningen, pijnstilling uitzonderlijk nodig. Zwemmen (schoolslag) is aangeraden. Het ganse proces van een frozen shoulder duurt meestal 1 jaar.

Niet operatief

Medicatie
- pijnstillers
- ontstekingsremmers
Kinesitherapie & automobilisatie oefeningen.
Infiltraties

Operatief

Kijkoperatie: Artroscopisch vrijmaken van de schouder

Meer info ivm uw opname en de verdoving.

Operatie: samengevat

Verblijf

Opname van 24u, nuchter binnenkomen de dag van de ingreep

Anesthesie

algemene of locoregionale verdoving

Duur operatie

1 uur

Wondgenezing

14 dagen

Immobilisatie

Draagdoek, zo weinig mogelijk

Kinesitherapie

Onmiddellijk na de ingreep op te starten. Ook zelf dagelijks oefenen.

Wassen

Wonde 2 weken droog houden, douchen mag

Sporten

Na 2 weken

Werkonbekwaam

afhankelijk het type werk: 6 weken tot 6 maanden

Autorijden

Na 1 - 3 weken

Volledig herstel

3 - 12 maanden

Operatie: uitgebreide uitleg

Artrolyse van een frozen shoulder

vraag

Waarom wordt er behandeld

2 situaties wanneer een ingreep uitgevoerd wordt:
1. Eerste stadium met onhoudbare pijn en onvoldoende beterschap na pijnstilling en infiltraties
2. Tweede stadium, zonder verbetering van de beweeglijkheid na een jaar kinesitherapie
Alternatieven:
Als de stijfheid niet pijnlijk is en geen invloed heeft op de dagdagelijkse activiteiten, kan het geen kwaad om niet te grijpen

vraag

Wat moet er gebeuren voor de ingreep

Om de kwaliteit van de ingreep te controleren en te kunnen vergelijken met andere patiënten, gebruiken we standaard vragenlijsten voor en na de ingreep. Alle gegevens worden anoniem verwerkt . We gaan u ook vragen als we uw gegevens anoniem mogen gebruiken.
Ga naar de opnamedienst om de administratieve zuil van uw opname te regelen
Neem afspraak met uw huisarts voor de preoperatieve onderzoeken en vragenlijsten. Vergeet de resultaten niet mee te nemen bij opname
Neem contact op met uw kinesist zodat hij uw revalidatie na de ingreep al kan inplannen
Vergeet niet te vermelden als u allergisch bent aan medicatie, latex of ontsmettingsmiddelen
Bloedverdunners moeten soms gestopt worden, bepaal dit met de orthopedist of huisarts
De dag van de ingreep moet u nuchter zijn (niets eten of drinken)

vraag

Hoe verloopt de ingreep

De ingreep wordt uitgevoerd door uw behandelende orthopedist, bijgestaan door zijn assistenten (arts-specialisten in opleiding), operatieverpleegkundigen en de anesthesist.
Na algemene verdoving wordt de schouder volledig vrijgemaakt. Eerst door een manipulatie, vervolgens met een kijkoperatie
Om de pijn maximaal te bestrijden gebruiken we een locoregionale en algemene anesthesie. Meer informatie over pijnbestrijding voor, tijdens en na de ingreep vindt u hier.
Meestal worden de patiënten pas echt wakker en goed bewust in de ontwaakkamer.
De geopereerde arm bevindt zich dan in de draagdoek; Vergeet niet dat de arm dan volledig slaapt als u een locoregionale verdoving gehad hebt;
Eens goed wakker keert u terug naar uw kamer.

vraag

Beleid tijdens de hospitalisatie

Opname de dag zelf van de ingreep en hospitalisatie van 1 nacht of dagopname
Meestal kan u dezelfde avond al iets eten en drinken;
De arm wordt meestal in het midden van de nacht wakker. Vanaf dan zal u de postoperatieve pijn gewaar worden. U krijgt aangepaste pijnstilling, maar als dit onvoldoende is, belt u de verpleegkundigen op.
Dezelfde avond in dagopname of de dag na de ingreep :
- Verpleegkundige zorgen
- Kinesitherapie: aan-en uitdoen schouderverband, oefeningen en raad over zelfredzaamheid
- Bezoek orthopedist voor verdere informatie
- Meestal kan u tegen ‘s avonds of de volgende middag naar huis, tenzij u om medische redenen langer moet blijven.

vraag

Beleid na ontslag:

Meer informatie over pijnbestrijding voor, tijdens en na de ingreep vindt u hier .
De draagdoek draagt u enkel als u pijn hebt.
Wondverzorging
- Voor u het ziekenhuis verlaat, worden de verbanden ververst. De verbanden moeten altijd droog en proper blijven. Meestal zijn het waterafstotende verbanden die U niet hoeft te vervangen. U mag een douche nemen maar de verbanden mogen niet weken in een bad.
- Indien ze vuil zijn of loskomen, mag U ze vervangen door nieuwe die U vrij kan kopen bij de apotheek. Bij twijfel, raadpleeg Uw huisarts. De verbanden worden definitief verwijderd tijdens de controle consultatie twee weken na de ingreep.
- De korstjes moeten vanzelf vallen, dit geeft de mooiste littekens. Eens de korstjes gevallen zijn, mag u de littekens met hydraterende zalf insmeren om de huid soepel te maken.

Let altijd op roodheid, zwelling, sijpelende wondjes, koorts en toenemende pijn. Indien één van deze tekens optreedt, neemt u best contact met uw huisarts.

vraag

Controle en opvolging

Raadpleging orthopedie na 2, 6 en 12 weken. Langer enkel indien nodig
Er zal soms ook een opvolging zijn met vragenlijsten die tijdens de raadpleging maar ook telefonisch of per mail kunnen ingevuld worden

vraag

Revalidatie

Oefeningen die u zelf mag doen
Bij het aankleden begint u best met de betrokken arm. Bij het uitkleden begint u met de gezonde kant. Vermijd bruuske bewegingen.
Aangezien er geen pees of een ander weefsel moet ingroeien mag u de arm onmiddellijk zelf gebruiken. Doe wat u kan, maar blijf onder de pijngrens en bruuske bewegingen vermijden.
Kinesitherapie start onmiddellijk.

vraag

Eventuele complicaties

Onvoldoende afname van de pijn en uitzonderlijk opnieuw invriezen van de schouder
Mogelijke complicaties tijdens de ingreep zijn uitzonderlijk:
- Fractuur, luxatie, rotator cuff scheur
Infectie kan na elke ingreep maar komt ook niet frequent voor. Denk er aan bij koorts, lokale roodheid, zwelling of abnormale pijn. Hanteer zelf een goede hygiëne van de operatiewondjes en volg de instructies voor de verzorging goed op.
Tromboflebitis: de vorming van een bloedklonter in de aders. Dat is zeldzaam na een schouderoperatie. Loop vooral genoeg rond, om dit te voorkomen.
Schade aan een bloedvat of zenuw is ook erg zeldzaam. Een zenuwprobleem komt meestal vanzelf in orde na enkele maanden.

vraag

Nog enkele tips

Beweeg regelmatig met de hand, de pols en de elleboog. Hou rekening met de pijn; In principe mag u alles doen wat niet pijnlijk is. Stijfheid is een natuurlijk maar tijdelijk gevolg na een ingreep. Bij het aankleden begint u best met de betrokken arm. Bij het uitkleden begint u met de gezonde kant. Vermijd bruuske bewegingen.

Indien u vragen hebt of ongerust bent, kan u het secretariaat orthopedie bereiken via mail of per telefoon.