Maak een afspraak
Maak een afspraak

Hamerteen, klauwteen

Uitleg & behandeling

U wenst informatie over


  • Misvorming van de kleine tenen met toenemende buigstand van de teen en uiteindelijk ook drukproblemen aan de bovenzijde en soms ontsteking aan de gewrichtjes. Foto1

  • De kromstand ontstaat door overspanning van pezen en gewrichtsbanden in verhouding tot de lengte van de beenderige structuren.
  • De tweede teen is meest frequent aangetast maar dit kan zich in principe op alle tenen voordoen.
  • Begint vaak subtiel maar de misvorming neemt toe over verloop van maanden, jaren.
  • De afwijkingen ter hoogte van de tenen kunnen verschillende vormen aannemen figuur 1 :
    • klauwteen foto2

    • hamerteen foto3

    • malletteen foto4

    • curly toe 5

  • De afwijking kan soepel, semirigied of rigied zijn.
  • Reumatische aandoeningen gaan vaak gepaard met afwijkingen ter hoogte van de tenen.
vraag

Klachten

  • Vooral problemen van overdruk, pijn en eeltvorming ter hoogte van de bovenzijde en/of tip van de tenen bij het dragen van te nauwe schoenen. Tenen kunnen tegen elkaar drukken of over elkaar groeien. Wondjes en soms zelfs infectie kunnen zich eveneens voordoen vooral bij mensen met doorbloedingsproblemen (bijvoorbeeld bij suikerziekte).
  • Door de klauwstand van de tenen ziet men soms doorzakking van de voorvoet met eventueel problemen van overdruk (hyperpressie metatarsalgie).
  • Zwelling van de gewrichtjes aan de basis van de tenen (metatarsophalangeale gewrichten)
  • Langdurig bestaande klauwtenen kunnen leiden tot instabiliteit en ontwrichting van de tenen en uiteindelijk ook slijtage van het kraakbeen (=artrose).
vraag

Diagnose

  • Het klinische beeld is heel duidelijk.
  • Klassieke röntgenopname is zinvol.
  • Echografie wordt soms uitgevoerd om zwelling en ontsteking van de gewrichten in het licht te stellen.
vraag

Waarom wordt er behandeld

  • Pijn wegnemen ter hoogte van de bovenzijde, tip of gewrichten van de teen
  • Tenen terug rechtzetten en overdruk voorkomen
vraag

De behandelingskeuze is afhankelijk van

  • De intensiteit en de frequentie van de klachten
  • De corrigeerbaarheid en souplesse van de tenen

Niet operatief

Doel is om de overdruk weg te nemen en de tenen te realigneren door middel van:

  • Silicone teen ring foto6

  • Op maat gemaakte silicone teen orthese foto7

  • Steunzolen`met goede ondersteuning onder de voorvoet.
  • Schoenaanpassing, voldoende ruimte voor de tenen is aangewezen (grotere teenbox)

Operatief

  • Indien geen verbetering kan worden bekomen met niet operatieve middelen is een chirurgische interventie aangewezen.
  • De meeste teenoperaties kunnen onder lokale, ringanesthesie worden uitgevoerd. Twee kleine prikjes worden gegeven ter hoogte van de basis van de teen.
  • Teencorrecties worden ook vaak gecombineerd met hallux chirurgie en in dat geval gaat de operatie meestal door onder algemene verdoving of ruggenprik.
  • Er bestaat een minimaal invasieve techniek voor soepele of weinig verstijfde tenen.
  • Bij verstijving van de tenen wordt geen minimaal invasieve techniek maar “open” techniek gebruikt.
  • De teen wordt rechtgezet door de oorzakelijke verkorte pezen door te nemen (tenotomie) of te verlengen en anderzijds de beentjes in de teen in te korten (osteotomie).

  • Bij de minimaal invasieve techniek doet men dit via zeer kleine incisies (2mm) en met speciale instrumentjes. foto9, foto10

    • Afhankelijk van het type van teenafwijking wordt stap per stap (à la carte) gecorrigeerd tot een rechte teen wordt bekomen foto11.
    • Men beoogt een natuurlijke stand van de teen en de functie van de teen wenst men zoveel mogelijk te behouden.
    • De teen of tenen moeten nadien wel voor minstens 4 weken in een gecorrigeerde stand worden gehouden met speciaal verband of tape. Na 4 weken wordt soms nog verder getaped of een corrigerende, op maat gemaakte, orthese voorzien. Foto12
    • Pinnetjes worden bij deze techniek niet meer geplaatst.
      • Voorbeeld van Curly toe correctie voor en na: foto13.

  • Bij de open techniek of open pip plastie figuur2, foto8wordt de teen eveneens rechtgezet doorbotstructuren in te korten en pezen te verlengen.

    • Een grotere incisie (1-1,5cm) wordt gemaakt en de beenderige inkorting gebeurt in deze ter hoogte van het gewricht. Om de teen nadien in positie te houden worden (blauwe) draadjes geplaatst door huid en pezen.

    • Deze blauwe draadjes blijven 4 weken ter plaatse. Een corrigerend verband wordt tevens voorzien voor 4 weken.

    • In uitzonderlijke gevallen wordt soms nog een pinnetje door de teen geplaatst voor 4 weken.

Operatie: samengevat

Verblijf Verblijf

Via dagziekenhuis, eventueel ambulant (slecht enkele uren in het ziekenhuis).

Anesthesie Anesthesie

Lokale ringanesthesie, tenzij combinatie met andere voorvoet-hallux chirurgie.

Duur operatie Duur operatie

20 min.

Wondverzorging Wondverzorging

Wondjes zelf zijn zeer klein. Wel heel belangrijk is het corrigerend verband.

Thuisverpleging Thuisverpleging

Niet nodig, corrigerend verband wordt door arts of gipsmeester aangelegd.

Prikjes in de buik Prikjes in de buik

Niet nodig.

Wondgenezing Wondgenezing

Na enkele dagen zijn kleine wondjes van enkele milimeter genezen.

Immobilisatie Immobilisatie

Er mag onmiddellijk op de voorvoet gestapt met verbandschoen.

Wassen Wassen

Propere voet bij opname en voet wordt ontsmet bij opname.

Kinesitherapie Kinesitherapie

4 weken corrigerend verband met speciale verbandschoen, nadien nog tapen van tenen aan elkaar.

Stappen Stappen

Onmiddellijk, eventueel met verbandschoen.

Krukken Krukken

niet nodig

Fietsen Fietsen

Na 4-6 weken

Sporten Sporten

Fietsen, zwemmen na 4-6 weken, joggen ten vroegste na 8-10 weken.

Autorijden Autorijden

Na 4 weken

Werkonbekwaam Werkonbekwaam

Zittend werk: 2-tal weken, staand werk :4-6 weken

Volledig herstel Volledig herstel

3 maand

Operatie: uitgebreide uitleg

vraag

Voor wie en wat wordt er gedaan

Indien de pijn, eelt en overdruk ter hoogte van de teen niet onder controle te houden zijn met conservatieve maatregelen wordt een operatieve ingreep gepland. Minimumleeftijd voor deze leeftijd betreft ongeveer 15jaar gezien de groeischijven gesloten moeten zijn.

De huidige operatieve behandeling gebeurt percutaan via zeer kleine incisies (2mm) van enkele millimeter bij soepele teenafwijkingen en een “open” pip-arthroplastie (incisie van 1-1,5mm) wordt voorzien voor de stijvere teenafwijkingen (zie operatie).

vraag

Wat moet er gebeuren voor de ingreep

  • Via het secretariaat orthopedie kan het administratieve luik van uw ambulante ingreep worden geregeld.
  • Het betreft een ingreep onder lokale verdoving en u wordt hiervoor ambulant op genomen via het dagziekenhuis. Indien er nog andere chirurgie zal plaatsvinden ter hoogte van de voorvoet, bijvoorbeeld hallux chirurgie, dan zal dit niet via lokale verdoving kunnen plaatsvinden. Onderstaande is dan niet van toepassing, zie dan bij “hallux”-chirurgie.
  • Vergeet niet te vermelden als u allergisch bent aan medicatie, latex of ontsmettingsmiddelen
  • Bloedverdunners moeten soms gestopt worden, bepaal dit met de orthopedist of huisarts
  • U wordt slechts 2 à 3 uur opgenomen . Het opnameuur hangt af van de volgorde op de operatielijst en u wordt persoonlijk opgebeld 1h à 1,5h vóór de ingreep. U hoeft in principe niet nuchter te zijn.
  • Voet en enkel worden best grondig gewassen voor opname met zeep en zo mogelijk eventueel met isobetadinezeep (rode flacon).
vraag

Hoe verloopt de ingreep

  • De ingreep wordt uitgevoerd door uw behandelende orthopedist, bijgestaan door zijn assistenten (arts-specialisten in opleiding), operatieverpleegkundigen.
  • Ingreep gaat door onder lokale verdoving, ringanesthesie (=twee kleine prikjes worden gegeven aan de basis van de teen met lokaal verdovend middel.
  • De ingreep zelf wordt beschreven bij “Operatie”.
  • De geopereerde zijde bevindt zich na de ingreep in een corrigerend voetverband.
  • De teen blijft nog ongeveer 1h verdoofd na de ingreep
vraag

Beleid tijdens de hospitalisatie

  • Na de ingreep kan u vrijwel onmiddellijk het ziekenhuis terug verlaten.
  • De nodig attesten voor arbeidsongeschiktheid en medicatie worden meegegeven.
  • U ontvangt een ontslagbrief gericht aan uw huisarts (die krijgt zij/hij eveneens via digitale mail).
  • Uw controle afspraak wordt geregeld en u krijgt hiervan een bevestigingsbrief.
    Deze eerste controle gaat door via de gips- en verbandkamer waar de eerste verbandwissel gebeurt door uw chirurg zelf.
  • Voor ontslag krijgt u soms een verbandschoen mee die de volgende 4 weken zal moeten dragen. Soms kan een eigen stevige sandaal als alternatief worden gebruikt voor deze verbandschoen.
vraag

Beleid na ontslag

  • Voorvoetsteunname is vrijwel onmiddellijk toegestaan. Krukken zijn meestal niet nodig.
  • Injecties tegen thromboflebitis ( verstopping van de aders) zijn in principe niet nodig.
  • Voldoende bewegen met de enkel en knie.
  • Neem voldoende pijnstillers (paracetamol 1gr tot 4 maal per dag). Een ontstekingsremmer kan eventueel ook maar dit wordt best met uw behandeld arts of huisarts voordien besproken
  • Het verband dient u ter plaatse te laten. Dit is een belangrijk deel van de ingreep. Het verband wordt ook door de chirurg zelf of de verbandmeester vervangen.
  • De verband schoen (wegens corrigerend verband) of stevige sandaal moet 4 weken worden gedragen overdag.
  • U kan zelf niet met de wagen rijden na de ingreep.
vraag

Controle en opvolging:

  • 3 controles met corrigerende verbandwissels worden voorzien op ongeveer 1 week na de ingreep, 2 weken (witte hechtingen worden dan tevens verwijderd) en uiteindelijk op 4 weken waar verband wordt weggehaald. Deze controles gebeuren via de gips/verbandkamer.
  • In gevallen van een open-pip plastie zijn er witte draadjes en blauwe draadjes. De blauwe draadjes blijven 4 weken te plaatse om de pees te laten genezen.
  • Op 4 weken wordt soms een controleradiografie genomen en wordt een buddytape aangelegd die de patiënt na het douchen zelf opnieuw kan aanleggen. Dit is nog nodig voor 3 weken. Bij buddy taping figuur3 brengt men een kompres aan tussen de tenen en worden twee naburige tenen aan elkaar vastgekleefd met plakband of tape hiertoe bestemd. Dit kan door de patiënt zelf vervangen worden en wordt door de verbandmeester aangeleerd.
  • Laatste controle is voorzien op 10 weken.
vraag

Revalidatie

  • Kinesitherapie is niet altijd nodig tenzij er problemen zouden zijn met normale voetafrol.
  • Initieel starten met zwemmen en fietsen na 4-6 weken en na 2 maand kan gestart met licht joggen.
  • Totale revalidatie bedraagt soms tot drie maand.
  • U kan zeker niet met de wagen rijden zolang u een verbandschoen gebruikt.
  • Langdurige zwelling van de teen zeker na pip-plastie is mogelijk
  • Bij elke vorm van operatieve teencorrectie kan een zeker functieverlies blijven maar dit heeft geen invloed op het stappen of sporten.
  • Gewrichtsverstijving zal er heel vaak zijn na open pip plastie en zeker bij pip arthrodese (4 weken plaatsen van pinnetje).
vraag

Eventuele complicaties

  • Wondproblemen, wondinfectie of klein zenuwletsel zijn beschreven maar komen zelden voor.
  • Soms ziet men vertraagde botgenezing (meestal rokers) maar non-union is zelden een probleem.
  • Gewrichtsverstijving, zwelling en functieverlies zijn normale, soms tijdelijke gevolgen van een teencorrectie maar worden meestal vrij goed verdragen.
vraag

Nog enkele tips

Indien u vragen hebt of ongerust bent, kan u het secretariaat orthopedie bereiken via mail of per telefoon.

AZ Sint-Jan Brugge
Ruddershove 10
8000 Brugge
+32 (0) 50 / 45 21 60
ortho@azsintjan.be

AZ Sint-Lucas Brugge
Sint-Lucaslaan 29
8310 Brugge
+32 (0) 50 / 36 53 10
ortho@stlucas.be

Privaat Sint-Andries
Orthoclinic
Gistelse Steenweg 446
8200 Brugge
+32 (0) 50 / 30 10 70
ortho@stlucas.be

Campus SFX
Spaanse Loskaai 1
8000 Brugge
+32 (0) 50 / 47 04 30
ortho@azsintjan.be

Privaat Knokke
Graaf Jansdijk 29/1
8300 Knokke
+32 (0) 50 / 30 10 70 (Privaat Sint-Andries)
www.seacure.be

Privaat Kortrijk
Prof. Dr. Filip Stockmans
Heulsekasteelstraat 7
8501 Kortrijk
+32 (0) 56 37 22 96
ortho@azsintjan.be