U wenst informatie over
- Bij impingement of inklemmingsfenomeen in de enkel raakt het ontstoken slijmvlies en/of het bot rond het enkelgewricht ingeklemd bij bepaalde bewegingen.
- De impignement kan zich zowel vooraan (zie anterieur impingement) als achteraan (posterieur impingement) in het gewricht voordoen. Vaak is er een voorgeschiedenis van enkelverstuiking(en).
Oorzaak
- Oorzaak is een conflict of inklemming tussen beenderige uitsteeksels waarbij ook de omliggende zachtere stucturen, zoals pezen en slijmvliezen eveneens betrokken kunnen zijn of ontsteken. 1
- Een zeer frequente oorzaak van posterieure inklemming is een os trigonum 1:
Dit supplementair botje, voorkomend bij 10% van de bevolking, wordt vaak toevallig ontdekt. Na trauma, bijvoorbeeld enkelverstuiking, kan hinder ontstaan met blijvende irritatie rond het os trigonum. Kenmerkend is scherpe pijn achteraan bij geforceerde flexie in de enkel.
Klachten
- Pijn is achteraan aanwezig in de enkel vooral bij belasten en/of bij bepaalde maneuvers zoals hyperflexie in de enkel.
- Vaak is er een voorgeschiedenis van enkelverstuikingen.
- Pijn kan soms knagend zijn, soms zeer scherp.
- Diepe posterieure enkelpijn, drukpijn achteraan en vooral drukpijn bij plots geforceerd buigen van de enkel zijn suggestieve klachten.
Diagnose
- Klinisch onderzoek: drukpijn achteraan over de enkel en specifieke pijn bij plotse krachtige flexie van de voet (posterieure impingementtest).
- Beeldvorming: initieel klassieke radiografie en echo, aanvullend ev (arthro-Ct) of MRI.
Waarom wordt er behandeld
- Doel van de ingreep is het wegnemen van de pijn en ontsteking en vaak ook de pijnlijke inklemming rond het bot, de pezen en de spieren door eventueel verwijderen van het os trigonum en ontstekingsweefsel.
De behandelingskeuze is afhankelijk van
- Duur en intensiteit van de klachten.
- De beeldvorming, grootte van os trigonum en eventueel reeds aanwezige slijtage.
- Evolutie van de niet-operatieve behandeling.
Niet operatief
- Ontstekingsremmers en/of Inspuitingen met cortisone en lokale verdoving
- Kine en stabilisatietraining voor de enkel
Indien niet beter na infiltraties kan operatieve posterieure kijkoperatie met resectie van het losse os trigonum.
Operatief
Posterieure enkel artroscopie of kijkoperatie van de enkel is een ingreep waarbij via kleine insnedes langsheen de achillespees, met een speciale camera en instrumenten, in en achter het gewricht kan gekeken en waarbij bot, kraakbeen en weke delen, in en rond het gewricht, kunnen worden onderzocht en behandeld. 3
4
Operatie: samengevat
Dagopname
Algemene verdoving
45 min
2 dagen drukverband en nadien enkel klassieke waterafstotende pleisters.
Niet nodig, pleisters om de 2-3 dagen vervangen en wondjes ontsmetten.
Niet nodig, tenzij risicopatiënt.
Na 2 weken zijn de wondjes genezen en kunnen de hechtingen worden verwijderd.
Geen gips enkel 2-3 dagen een watte drukverband.
Van zodra hechtingen verwijderd.
Zo nodig.
Onmiddellijk geleidelijk steunen toegelaten.
Enkele dagen op geleide van de pijn.
Na 2 tal weken geleidelijk terug opbouwen.
Joggen kan gestart na 6 weken.
Best te vermijden zolang krukgebruik of tot voldoende pijnvrij en mobiel.
Zittend werk: 2 weken. Belastend werk: 6 weken
3 tot 4 maand.
Operatie: uitgebreide uitleg
Voor wie en wat wordt er gedaan
- Uit te voeren bij patiënten met blijvende last en pijn achteraan in de enkel op basis van een inklemming van botstructuren of weke delen (ontstoken gewrichtsslijmvlies, pezen).
- De enkel wordt langs achter geopereerd in ruglig (anterieure scopie).
- De ingreep gaat door via dagziekenhuis.
Wat moet er gebeuren voor de ingreep
- Ga naar het secretariaat orthopedie en de opnamedienst om de administratieve zuil van uw opname te regelen
- Neem afspraak met uw huisarts voor de preoperatieve onderzoeken en vragenlijsten. Vergeet de resultaten niet mee te nemen bij opname
- Vergeet niet te vermelden als u allergisch bent aan medicatie, latex of ontsmettingsmiddelen
- Bloedverdunners moeten soms gestopt worden, bepaal dit met de orthopedist of huisarts
- U wordt opgenomen de dag van de ingreep via dageziekenhuis. Vanaf 12 u ’s nachts mag u niets meer eten of drinken.
- Voet en enkel worden best grondig gewassen voor opname met zeep en zo mogelijk eventueel met isobetadinezeep (rode flacon):
- Bij opname wordt uw voet eveneens nog eens grondig ontsmet.
Hoe verloopt de ingreep
- De ingreep wordt uitgevoerd door uw behandelende orthopedist, bijgestaan door zijn assistenten (arts-specialisten in opleiding), operatieverpleegkundigen en de anesthesist.
- Om de pijn maximaal te bestrijden gebruiken we een algemene anesthesie gezien patënt in buiklig wordt geplaatst.
- Twee kleine incisies worden gemaakt achteraan langsheen de achillespees (posterieure enkelscopie). 1
- Meestal worden de patiënten pas echt wakker en goed bewust in de ontwaakkamer.
- De geopereerde enkel bevindt zich dan in een wattendrukverband, dus geen gips. U krijgt geregeld pijnstilling toegediend zo nodig.
- Eens goed wakker keert u terug naar uw kamer.
Beleid tijdens de hospitalisatie
- Na de ingreep komt uw behandelend chirurg u nog zien voor ontslag.
- De nodig attesten voor arbeidsongeschiktheid, thuisverpleging en medicatie worden meegegeven.
- U ontvangt tevens een ontslagbrief gericht aan uw huisarts (die krijgt zij/hij eveneens via digitale mail).
- Uw controle afspraak wordt geregeld en u krijgt hiervan een bevestigingsbrief.
-
Deze eerste controle gaat door via de consultatie orthopedie of via uw huisarts na 2 tot 4 dagen waar het wattenverband wordt verwijderd.
Beleid na ontslag
- U stapt met krukken de dag van de ingreep en dag nadien en u kan deze weg laten van zodra de pijn het toelaat.
- Hoogstand van het been is de eerste twee dagen aangewezen, gedurende meerdere periodes van 30 minuten. Wanneer het verband gespannen aanvoelt kan dit door de zwelling zijn en is hoogstand en rust aangeraden.
- Na 2-3 dagen kan het drukverband verwijderd en worden enkel nog (waterafstotende) pleisters aangebracht over de twee wondjes. Dit kan bij de huisarts of of de dienst orthopedie. Eventueel wordt op dat moment nog een rekverband aangebracht. De pleisters kunnen om de twee tot drie dagen worden vervangen en op dat moment kunnen de wondjes ontsmet.
- Meerdere malen per dag ijs packs aanbrengen gedurende 15-20 minuten is aangewezen en dit voor de eerste 10 dagen.
- Tromboflebitis injecties worden enkel voorzien bij risicopatiënten
- Neem voldoende pijnstillers (paracetamol 1gr tot 4 maal per dag). Bij hevige pijn kan u tradonal odis 50mg tussendoor nemen. Een ontstekingsremmer kan eventueel ook maar dit wordt best met uw behandeld arts of huisarts voordien besproken
- Er werd onmiddelijk na de ingreep een wattenverband aangelegd die na enkele dagen op de consultatie orthopedie of bij uw huisarts wordt vervangen door twee kleine pleisters die eventueel waterafstotend zijn en waarmee u kan douchen.
- De hechtingen op de wondjes kunnen verwijderd worden door de huisarts of via de consultatie orthopedie 14 dagen na de ingreep.
- Steunen kan onmiddellijk na de ingreep, eventueel enkele dagen met krukken.
- Kinesitherpie wordt meestal na een kleine week opgestart.
- Fietsen kan na tweetal weken terug opgestart. Joggen kan licht gestart na zes weken. Contactsporten en springsporten kunnen meestal terug na drie maand.
Controle en opvolging
- Er werd onmiddelijk na de ingreep een wattenverband aangelegd die na enkele dagen op de consultatie orthopedie of via uw huisarts wordt vervangen door twee kleine pleisters. De afspraak voor deze eerste consultatie wordt voor u geregeld de dag van de ingreep. Een bevestigingsbrief wordt u meegegeven.
- Uw controle afspraken op de dienst orthopedie worden voorzien na ongeveer 1 week, 2 weken (ter verwijderen hechtingen, kan ook bij de huisarts) en 6 weken. Bij iedere controle wordt u de datum en het uur van uw volgende controle meegedeeld.
- De (voor)laatste controle volgt meestal een drietal maand na de ingreep.
Revalidatie
- Kinesitherpie wordt meestal na een kleine week opgestart.
- Fietsen kan na tweetal weken terug opgestart. Joggen kan licht gestart na zes weken. Contactsporten en springsporten kunnen meestal terug na drie maand.
- werkongeschiktheid 6-tal weken voor patiënten met enkel belastend werk.
Eventuele complicaties
- Elke chirurgische ingreep heeft mogelijke complicaties, al is de kans erop klein.
- Wondontsteking kan bij elke chirurgische ingreep. Deze manifesteert zich ten vroegste 3 tot 4 dagen na de ingreep maar kan ook later. Alarmsymptomen: koorts, hevige pijn op de wonde moet de gips verwijderd
- Zwelling en nabloeding zijn mogelijk. hoogstand noodzakelijk.
- Een negatieve reactie op de verdoving.
- Een ontsteking rond de hechtingsdraad.
- Schade aan bloedvaten of zenuwen.
- Chronisch pijnsyndroom.
Nog enkele tips
Indien u vragen hebt of ongerust bent, kan u het secretariaat orthopedie bereiken via mail of per telefoon.